مدل مک کینزی چیست؟ + کاربرد مدل هفت S مکنزی

مدل هفت S مک کنزی یکی از ابزارهای مهم و شناخته شده در مدیریت استراتژیک است که برای تحلیل و بهبود عملکرد سازمان ها استفاده می شود. این مدل با شناسایی هفت عنصر کلیدی سازمان شامل استراتژی، ساختار، سیستم ها، سبک مدیریتی، کارمندان، مهارت ها و ارزش های مشترک، به مدیران کمک می کند تا هماهنگی میان این عوامل را بهبود بخشند.

اما اینکه کاربرد هریک از این عناصر هفت گانه در مدل مک کینزی چیست؟ سوالی است که در ادامه مطلب از وب سایت امیر موحد، با جزییات کامل به آن پاسخ خواهیم داد.

مدل مک کینزی چیست؟ 

مدل مک کینزی یا به طور دقیق تر “مدل هفت S مک کینزی”، در دهه ۱۹۸۰ معرفی شد. این مدل توسط توماس واترمن و رابرت اچ. واترمن به همراه ریچارد پاسکال در مک کینزی طراحی شده است. هدف آنها ایجاد یک چارچوب بود که بتواند به شناسایی و درک چالش های داخلی سازمان ها کمک کند و راه حل هایی برای بهبود عملکرد ارائه دهد. این مدل بر این فرض بنا شده است که برای موفقیت یک سازمان، باید هفت عامل کلیدی به دقت تنظیم و هماهنگ شوند.

اجزای مدل هفت S مک کینزی

مدل مک‌ کینزی عمدتاً متشکل از هفت عنصر است که به صورت هماهنگ با یکدیگر کار می ‌کنند:

• استراتژی(Strategy) : استراتژی به جهت کلی و اهداف بلندمدت یک سازمان اشاره دارد و روش هایی که سازمان برای رسیدن به این اهداف انتخاب می کند. یک استراتژی موثر نیازمند درک عمیق از بازار، رقبا، و فرصت ها و تهدیدهای محیطی است.
• ساختار(Structure) : ساختار به نحوه تنظیم و سازماندهی شرکت اشاره دارد. اما منظور از ساختار در مدل مک کینزی چیست؟ این شامل نحوه تقسیم بندی وظایف، نقش ها، و روابط میان کارکنان و واحدها است. ساختارها می توانند به صورت سلسله مراتبی، ماتریسی، شبکه ای و یا غیره تنظیم شوند.
• سیستم ها(Systems) : سیستم ها به فرآیندهای روزانه و روال هایی اشاره دارند که سازمان را برای اجرای استراتژی خود کمک می کنند. این شامل سیستم های اطلاعاتی، مالی، منابع انسانی و ارتباطی می شود.
• ارزش های مشترک(Shared Values) : این همان هسته فرهنگ سازمانی است و به ارزش ها و اصولی اشاره دارد که فعالیت های سازمان و رفتار کارکنان را هدایت می کند. ارزش های مشترک اغلب به عنوان “روح” سازمانی در نظر گرفته می شوند.
• سبک(Style) : سبک به رفتار و رویکرد رهبران سازمان در اداره شرکت اشاره دارد. سبک رهبری می تواند تاثیر زیادی بر فرهنگ کاری و انگیزه کارکنان داشته باشد.
• کارکنان(Staff) : این به نیروی کار سازمان اشاره دارد، شامل تعداد، نوع و کیفیت کارکنان و همچنین برنامه های آموزشی و توسعه مهارت های آنان.
• مهارت ها(Skills) : مهارت ها به قابلیت ها و صلاحیت های موردنیاز سازمان و کارکنان آن برای دستیابی به موفقیت اشاره دارد. این شامل مهارت های فنی، ادراکی و بین فردی می شود.

کاربرد مدل مک کینزی چیست؟

استفاده از مدل مک ‌کنزی به عنوان ابزاری برای ارزیابی و تغییر سازمان یکی از کاربردهای اساسی این مدل است. در ادامه به بررسی جزییات این کاربرد مهم می ‌پردازیم:

تشخیص مشکلات سازمانی

این مدل به سازمان ها کمک می کند تا میان عناصر مختلف خود هماهنگی ایجاد کنند. اگر یک یا چند عنصر با بقیه در هماهنگی نباشد، ممکن است مشکلاتی مانند کاهش کارایی، نارضایتی کارکنان یا اشتباهات استراتژیک ایجاد شود. با استفاده از مدل هفت S، سازمان ها می توانند مشکلات و ناهماهنگی ها را تشخیص داده و راهکارهایی برای بهبود آن ها ارائه کنند.

برنامه ریزی تغییرات

مدل مک کینزی به عنوان یک ابزار تحلیلی به کار می رود تا به مدیران کمک کند هنگام اجرای تغییرات اساسی در سازمان، همه ابعاد مهم را در نظر بگیرند. این مدل نشان می دهد که تغییرات در یک عنصر باید چگونه سایر عناصر را تحت تاثیر قرار داده تا تغییرات به صورت موفقیت آمیز پیاده سازی شوند.

هماهنگی استراتژیک 

با استفاده از این مدل، سازمان ها می توانند مطمئن شوند که استراتژی های انتخاب شده با ساختار، سیستم ها، سبک مدیریتی و سایر عناصر سازمان در هماهنگی هستند. این به سازمان کمک می کند تا به طور موثر به اهداف خود برسد.

بهبود کارایی و اثربخشی

با تحلیل دقیق هر یک از عناصر هفت گانه، سازمان ها می توانند برنامه هایی برای بهبود هر بعد از عملکرد خود تهیه کنند که نتیجه آن افزایش کارایی و اثربخشی در سطح کلی شرکت است.

فرهنگ سازمانی

شناخت و تقویت ارزش های مشترک می تواند به عنوان عامل هدایت کننده در تقویت فرهنگ سازمانی مثبت و افزایش انگیزه کارکنان عمل نماید. این مدل به مدیران کمک می کند تا فرهنگ سازمانی را بهتر درک کرده و تغییرات لازم را برای تقویت فرهنگ مطلوب ایجاد کنند.

مثال ‌های عملی از کاربرد مدل مک ‌کنزی

مدل هفت S مک کینزی به عنوان یک چارچوب جامع برای تحلیل و بهبود عملکرد سازمان ها در برابر چالش های متعدد، کاربردهای فراوانی دارد. در ادامه برای اینکه بهتر متوجه شوید کاربردهای مدل مک کینزی چیست، به چند مثال از کاربردهای عملی این مدل در سازمان ها و صنایع مختلف اشاره می کنیم:

بانک 

یک بانک بزرگ ممکن است از مدل هفت S استفاده کند تا ساختار سازمانی خود را در مواجهه با تغییرات بازار و فناوری های جدید بهتر هماهنگ نماید. با انجام این کار، این بانک می تواند سیستم های اطلاعاتی خود را بهبود بخشد، کارکنان را برای استفاده از فناوری های جدید آموزش دهد و استراتژی های جدیدی برای جذب مشتریان پیاده سازی کند.

شرکت تولیدی 

یک شرکت تولیدی ممکن است از این مدل برای شناسایی ناهماهنگی میان فرآیندهای تولیدی و اهداف استراتژیک استفاده کند. به عنوان مثال، اگر استراتژی فروش بر کیفی بالای محصولات تاکید داشته باشد، اما سیستم های کنترل کیفیت به اندازه کافی کارآمد نباشند، ممکن است شرکت نتواند به اهداف کیفی خود دست یابد. در این شرایط، مدل هفت S می تواند به تحلیل عمیق تری از این ناهماهنگی ها کمک کند و راه حل های بالقوه را ارائه نماید.

سازمان خدماتی 

در یک سازمان خدماتی که به دنبال افزایش رضایت مشتری است، مدل مک کینزی می تواند به تحلیل تاثیرات سبک مدیریتی و سیستم های خدمات دهی بر تجربه مشتری کمک کند. با بررسی این عناصر، سازمان می تواند راهکارهایی برای بهبود خدمات و افزایش رضایت مشتری ها پیشنهاد نماید.

نکات کلیدی در استفاده از مدل مک کینزی 

استفاده از مدل هفت S مک کینزی جهت بهبود عملکرد سازمانی و تحقق اهداف بلندمدت نیازمند توجه به نکات کلیدی زیر است:

انسجام و هماهنگی میان عناصر 

یک اصل اساسی مدل مک کنزی این است که تمامی عناصر باید به صورت هماهنگ با یکدیگر کار کنند. این بدان معناست که تغییر در یک عنصر باید با تغییرات در سایر عناصر همراه شود تا سازمان به طور موثری بتواند به اهداف خود دست یابد.

رویکرد جامع

مدل مک کنزی به مدیران کمک می کند تا با تحلیل جامع سازمان، نیازها و نقاط ضعف آن را شناسایی کرده و برنامه های بهبود را به گونه ای طراحی کنند که تمامی جوانب سازمان را در بر گیرد.

اهمیت ارزش های مشترک 

این مدل تاکید دارد که ارزش های مشترک به عنوان عنصری مرکزی در سازمان، به توسعه هویت سازمانی و جهت گیری استراتژیک کمک می کند. ارزش های مشترک باعث می شود تا کارکنان در تصمیم گیری ها و رفتارهای خود از یک چهارچوب ذهنی مشترک پیروی کنند.

توانمندسازی کارکنان 

با تاکید بر مهارت ها و سبک مدیریتی، مدل مک کنزی به اهمیت توانمندسازی و آموزش کارکنان برای دستیابی به اهداف استراتژیک و عملیاتی اشاره دارد. این مدل سازمان ها را تشویق می کند تا به توسعه مستمر مهارت ها و شایستگی های کارکنان اهمیت دهند.

سخن پایانی

ما در این مطلب از مجموعه مقالات سیستم سازی کسب و کار دریافتیم که مدل مک کینزی چیست و چگونه می تواند به سازمان ها در بهبود عملکرد کمک کند. مدل هفت S مک کنزی یکی از ابزارهای قدرتمند در مدیریت و تحلیل سازمانی است. با ارائه یک چارچوب جامع و یکپارچه، این مدل می تواند به شناسایی و رفع مشکلات، تطابق با تغییرات محیطی و بهبود همکاری درون سازمانی کمک کند.

با در نظر گرفتن همه جنبه های مختلف این مدل، سازمان ها قادر خواهند بود تا به شکلی ساختاریافته به رشد و پیشرفت برسند. به طور کلی، این مدل با تاکید بر هماهنگی میان اجزا و استراتژی های سازمان، به یکپارچه سازی و بهبود عملکرد کلی سازمان کمک می کند.